Sociale ongelijkheid in cijfers

In Thailand heerst een enorme verdeeldheid tussen arm en rijk. Deze al tijden borrelende vulkaan kan op 26 februari wel eens tot uitbarsting komen. Nee, niet vanwege de aankomst van mijn ouders, maar vanwege de uitspraak in een nu al legendarische rechtzaak, die wel eens tot grote onrust en gewelddadigheden kan leiden. In dat geval zal Thailand in de internationale media wederom in een negatief licht komen te staan, met alle economische schade vandien.

Meer over de geruchtmakende rechtzaak in mijn volgende stuk. Om de berichtgeving over de politieke situatie in Thailand beter te kunnen begrijpen, wil ik eerst de enorme kloof tussen arm en rijk illustreren middels een reeks veelzeggende cijfers:
- De rijkste 20% bezit 69% van 's lands vermogens, de armste 20% slechts 1%.
- Op 0,09% van de bankrekeningen staat meer dan 200.000 euro. Samen bevatten deze zeer selecte groep rekeningen 42% van het totale spaargeld in Thailand. Dat betekent dat 1 duizendste van alle bankrekeningen bijna de helft van al het spaargeld in Thailand vertegenwoordigen.
- 20% van de bevolking geniet meer dan 50% van het totale inkomen, de onderste 20% vergaart slechts 4% daarvan. Dit armste deel verdient gemiddeld 30 euro per maand.
- Het verschil in inkomen tussen de rijkste en armste families is 13 keer groter dan de omliggende landen (die ook niet bekend staan als socialistisch).

Als je deze cijfers tot je laat doordringen, is de enorme woede onder de bevolking in het armste deel van het land goed te begrijpen. Sociale ongelijkheid is te zwak uitgedrukt, noem het gerust economische onderdrukking. De welvaart in Thailand wordt generatie op generatie met ijzeren hand beheerst door een selecte kliek. Tot aan de opkomst van Thaksin hadden de armen niets te kiezen in deze nog jonge democratie. Hoewel hij zich nog onbeschaamder wentelde in corruptie dan de gevestigde politieke orde, gingen de arme provincies er onder zijn bewind wel flink op vooruit. Vandaar zijn grenzeloze populariteit en bijna onvoorwaardelijke steun in deze contreien.

Hoe nu verder? De politieke toekomst van Thailand is zeer onzeker. De aanhangers van Thaksin zijn vastberaden om de grote ongelijkheid niet meer te accepteren, maar de heersende orde zal zijn machtige positie natuurlijk niet uit handen willen geven. Zullen zij onder druk kiezen voor een gelijkmatige herverdeling van de welvaart of weigeren ze consessies te doen en barst uiteindelijk de bom?

Denk niet dat Thailand verdeeld is in twee kampen. Het grootste deel heeft met beide tegenpolen weinig op en houdt zich afzijdig. Een columnist in de Bangkok Post verwoordde de machteloosheid van de gemiddelde Thai goed: 'How will this political mess end? Will Thaksin Shinawatra finally return to haunt us with his bottomless greed? Or will the old, oppressive system that perpetuates social injustice prevail to suffocate us? Is there any way out of this madness?'